Jak schudnąć?
Jednym z najpopularniejszych haseł dotyczących szeroko pojętego odżywiania jest pytanie „Jak schudnąć?”. Choć nadawca wspomnianej wiadomości oczekuje zazwyczaj konkretnej recepty w postaci zakazu spożywania produktu x lub konieczności konsumpcji pokarmu y, to niestety sprawa jest trochę bardzo skomplikowana.
By nie zniechęcać zaznaczę, iż sama teoria jest dość prosta. To czy tyjemy, czy chudniemy, zależy od tego czy spożywamy kolejno więcej kalorii niż nasz organizm wydatkuje, czy mniej. Ciało ludzkie choć jest systemem otwartym, podlega pierwszemu prawu termodynamiki. Koncepcja bilansu energetycznego jest z nim zgodna i postaram się ją zaraz objaśnić.
Całkowita przemiana materii buduje nasze zapotrzebowanie energetyczne. W jej skład wchodzi:
- Podstawowa przemiana materii (PPM) – energia wydatkowana na potrzeby życiowe
- Spontaniczna aktywność fizyczna (NEAT) – np. mówienie, chodzenie, zmiany postawy, praca fizyczna, gestykulacja (nasza kontrola nad nim jest zdecydowanie niska)
- Termiczny efekt pożywienia (TEF) – trawienie i przyswajanie składników żywności
- Termiczny efekt planowanej aktywności fizycznej (TEA) – trening
- Inne
Choć brzmi dość zagmatwanie, wystarczy wyłącznie pojąć, że istnieje pewna wartość energii, którą nasze ciało potrzebuje do zaspokojenia wszystkich powyższych aspektów. Jeśli nie dostarczymy mu odpowiedniej dawki kalorii, skądś ją pobrać musi i zaczyna sięgać m.in. po rezerwy tłuszczowe. Ot cały proces chudnięcia.
Nie popadając jednak w hurraoptymizm należy zaznaczyć, że owe zapotrzebowanie energetyczne jest istotnie zmienne. Co to znaczy? Oprócz tego, że różni się miedzy kolejnymi dniami (jednego dnia ruszamy się więcej, innego mniej), to wraz z tokiem trwania redukcji tkanki tłuszczowej może spadać. Wynika to m.in. z tego, że ważymy mniej, próbujemy podświadomie „oszczędzać energię” mniej się ruszając, czy jedząc mniej pokarmu – obniżamy TEF.
Jak temu zaradzić? Przede wszystkim konsekwentnie trzymać się narzuconych celów i nie poddawać się nawet gdy utrata masy ciała spowolni. Co więcej, nie podejmować radykalnych działań, zaplanować dietę odchudzającą na dłuższy okres i ewentualnie rozpatrzeć okresowe zwiększanie spożycia kalorii.
